गावाविषयी माहिती
ग्रा.पं.सोनेवाडी(बु) ता.निफाड जि.नाशिक ठिकाणापासून ५५ किमी अंतरावर सोनेवाडी (बु) गाव असून गावाला सामाजिक अध्यात्मिक राजकीय शैक्षणिक असा वारसा आहे.गावाला पुरातन व शाश्वत असे पदमादेवी मंदिर आहे.मोठ्याप्रमाणात वस्ती हि शेत शिवारात असून शेती हा प्रमुख व्यवसाय आहे.मुख्य पिक द्राक्ष असून द्राक्ष परदेशात पाठविली जातात.सोनेवाडी (बु) गावापासून ३ किमी अंतरावर प्रसिद्ध असे लोनजाई माता मंदिर असून शारदीय नवरात्र मोठा उत्सव असतो.
गावात स्वतंत्र व्यायाम शाळा,पाण्याची टाकी,स्वतंत्र विहीर,जि.पं.शाळा,अंगणवाड्या,आश्रमशाळा व वसतिगृह,स्वर्गीय कचेश्वर फकीरा पाटील (पडोळ) माध्यमिक शाळा तसेच २५ महिला बचत आहेत.सोनेवाडी (बु) गावालगत नैताळे,सुभाषनगर,थेटाळे,कोळवाडी (श्रीरामनगर) गावे आहेत.तालुकापासून ८ किमी अंतरावर सोनेवाडी (बु) गाव आहे.सोनेवाडी (बु) गावात आदिवाशी अनुदानीत मोठी निवासी मुला मुलींची शाळा आहे.
ग्रामपंचायत सोनेवाडी (बु) ला २००९ मध्ये “निर्मल ग्राम स्वच्छता पुरस्कार" मा राष्ट्रपतींच्या हस्ते मिळाला आहे.गावात जलजीवन योजने अंतर्गत प्रत्येकघराला शुद्ध पिण्याचे पाण्याची व्यवस्था देण्यात आलेली आहे.तसेच गावात थंड व साधे पाण्याचे आरो प्लांट ची सुविधा देण्यात आली आहे.
गावालगत श्मशानभूमी असून स्मशानभूमीत बसण्यासाठी सभा मंडप बाधकाम झालेल्या असून मुख्य रस्त्यालगत जाण्या येण्यासाठी स्वतंत्र रस्ता आहे.
गावात आषाढ महिन्यात दुसऱ्या एकादशीला दरवर्षी हरीनाम सप्ताह उत्सवाचे निमित्ताने रक्तदान शिबीर आयोजित करत असतात.
भौगोलिक स्थान
सोनेवाडी (बु) गाव हे निफाड तालुक्यातील नाशिक जिल्ह्यात वसलेले आहे. हे गाव निफाड तालुका केंद्रापासून सुमारे ८ कि.मी. आणि नाशिक शहरापासून ३५ कि.मी. अंतरावर आहे. ग्रामपंचायत सोनेवाडी (बु) अंतर्गत गावाचा प्रशासकीय विकास चालतो. हे गाव निफाड विधानसभा मतदारसंघ आणि डिंडोरी लोकसभा मतदारसंघात येते.
गावाचे एकूण क्षेत्रफळ 981.66 हेक्टर असून येथे 459 कुटुंबे वास्तव्यास आहेत. २०११ च्या जनगणनेनुसार गावाची लोकसंख्या 2,482 असून लिंग गुणोत्तर 897 आहे.
सोनेवाडी (बु) गावाचा भौगोलिक विस्तार प्रामुख्याने सपाट प्रदेशात असून शेतीसाठी योग्य जमीन मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध आहे. गावातून एक लहान ओढा वाहतो, ज्यामुळे पिकांना पाणीपुरवठा होतो. येथे हवामान उष्णकटिबंधीय असून उन्हाळ्यात तापमान साधारणतः ३८°से पर्यंत जाते, तर हिवाळ्यात १०°से पर्यंत खाली येते. पावसाळ्यात सरासरी ६० ते ७० से.मी. पर्जन्यवृष्टी होते.
सोनेवाडी (बु) गाव द्राक्ष उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे. पाणलोट क्षेत्राचा विकास झाल्यामुळे जलसंधारणाची चांगली सोय उपलब्ध आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना पिकांसाठी आवश्यक पाणी मिळते. या सुविधेमुळे गावातील शेतकरी उत्पादनात अधिक कार्यक्षम ठरतात आणि चांगले उत्पन्न मिळवतात.
लोकजीवन
सोनेवाडी (बु) गावाचे लोकजीवन साधे, श्रमप्रधान व पारंपरिक आहे. शेती हा येथील मुख्य व्यवसाय असून द्राक्ष, ऊस, कांदा, मका व हंगामी भाजीपाला पिके मोठ्या प्रमाणावर घेतली जातात. शेतीसह काही लोक दुग्धव्यवसाय, कुक्कुटपालन व लघुउद्योग यामध्येही कार्यरत आहेत.
गावात विविध सामाजिक, सांस्कृतिक व धार्मिक परंपरा जोपासल्या जातात. वर्षभरात होणारे उत्सव, सण आणि गावात भरवला जाणारा साप्ताह गावाच्या एकतेचे दर्शन घडवतो. गणेशोत्सव, होळी, दिवाळी, नवरात्र तसेच स्थानिक देवतांच्या पूजांना विशेष महत्त्व आहे.
येथील लोक मेहनती, मदतशील व अतिथी देवो भव या विचाराने वावरणारे आहेत. स्त्रियांचा सहभाग ग्रामविकास व स्वयंसाहाय्य गटांद्वारे मोठ्या प्रमाणात दिसून येतो. तरुण वर्ग शिक्षण, खेळ आणि रोजगाराच्या संधी शोधत प्रगतीच्या दिशेने वाटचाल करीत आहे.
सोनेवाडी (बु) च्या लोकजीवनात पारंपरिक ग्रामीण संस्कृतीसोबतच आधुनिकतेची झलकही दिसते, ज्यामुळे गावाचा विकास आणि एकात्मता दोन्ही जोपासले जातात.
संस्कृती व परंपरा
सोनेवाडी (बु) गावाचे सांस्कृतिक जीवन समृद्ध आणि विविधतेने नटलेले आहे. येथे वर्षभर विविध धार्मिक, सामाजिक व सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. गावातील प्रमुख देवतांच्या पूजाअर्चा व साप्ताह यामुळे ग्रामस्थांमध्ये एकोपा आणि श्रद्धेची भावना दृढ होते.
गणेशोत्सव, नवरात्र, दिवाळी, होळी यांसारखे सण गावात उत्साहाने साजरे केले जातात. या सणांमुळे गावातील मुलं, तरुण व वयोवृद्ध सर्वच वयोगट एकत्र येऊन आनंदोत्सव साजरा करतात.
गावात लोककला, कीर्तन, भजन आणि पारंपरिक खेळ यांचा विशेष प्रभाव दिसून येतो. पिढ्यान्पिढ्या चालत आलेल्या परंपरा जपतानाच नवीन पिढी आधुनिकतेशी जुळवून घेते.
स्त्रियांचा सहभाग ग्रामविकासात तसेच सांस्कृतिक उपक्रमांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर असतो. स्वयंसहाय्य गटांद्वारे महिला सामाजिक व आर्थिक प्रगतीत योगदान देतात.
यामुळे सोनेवाडी (बु) गावाचे लोकजीवन परंपरा आणि आधुनिकता यांचा सुंदर संगम साधत आजही एकात्मतेने टिकून आहे.
जवळची गावे
सोनेवाडी बु. गाव निफाड तालुक्यातील मध्यवर्ती ठिकाणी असल्यामुळे आजूबाजूला अनेक गावे आहेत. ही गावे सोनेवाडी बु. शी सामाजिक, शैक्षणिक, व्यावसायिक व सांस्कृतिकदृष्ट्या जोडलेली आहेत.
निफाड, नैताळे,सुभाषनगर,थेटाळे,कोळवाडी (श्रीरामनगर) ही सोनेवाडी बु. च्या आसपासची प्रमुख गावे आहेत.